Onderduiker

Verzet

Als de Duitse bezetter anti-Joodse maatregelen afkondigt werken Diet en haar broer mee aan ‘illegale’ huisconcerten bij de joodse huisarts Oscar Cahen thuis. De opbrengst van die concerten gaat naar joodse musici die niet meer mogen optreden. Via Oscar Cahen raakt Diet steeds meer bij het verzet betrokken, als koerierster van berichten en illegale kranten.

Wanneer in de zomer van 1942 de deportaties van Joden beginnen en mensen moeten onderduiken geeft hij haar een briefje als ‘vrijgeleide’ voor het verzet: ‘Dina van Barendregt is voor 10.000% safe. Os’. Met dit briefje kan Diet bij betrouwbare mensen aankloppen, bijvoorbeeld om hulp te vragen bij het in veiligheid brengen van Joden. Zo zoekt ze onderduikadressen en regelt ze via een contact in Breda voedselbonnen voor onder anderen het echtpaar Spalter en hun dochter Mirjam, die de oorlog overleven.

In de zomer van 1942 behaalt Diet als een van de drie meiden in haar klas het diploma gymnasium B en in 1943 via het staatsexamen het diploma gymnasium A. Ze heeft later toegelicht dat ze dan nog niet zeker weet of ze diergeneeskunde, psychologie of iets met talen wil gaan studeren. Intussen geeft ze bijles om haar zanglessen te bekostigen. Door de oorlogssituatie moet ze keuzes maken, thuis blijven wonen. Ze begint in 1944 een studie zang aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, dat door de bezetter gedwongen is de naam in Rijksconservatorium te veranderen. Diet is nu studente zang en omdat vrouwen niet worden opgeroepen voor Arbeidsdienst in Duitsland kan ze zich tamelijk vrij bewegen, actiever worden in het verzet.

In die kringen leert ze op 20 mei 1944 Jan Kloos kennen, die ze – als klasgenoot van haar broer Wout – wel eens van afstand heeft gezien. Terwijl vrienden Jan aan een ander meisje willen koppelen, heeft hij meer interesse in Diet. En dat is al snel wederzijds.

(Foto boven: Jan Kloos en Leendert Reidsma drukken illegale kranten. ©Collectie Jan Heemels)